Međunarodno pravo: pitanja za završni ispit

U pripremi

I dio

1. Podjela pravila međunarodnog prava:

a) s obzirom na teritorijalno važenje
b) s obzirom na obaveznost primjene
c) podjela M.P.a na pravo rata i pravo mira

2. Izvori međunarodnog prava - Po članu 38. Statua Međunarodnog suda u Hagu:
a) međunarodne konvencije       b) međunarodni običaji
c) opća pravna načela priznata od civiliziranih naroda
d) sudske odluke i doktrine najkvalifikovanijih publicista različitih naroda

3. Šta je imperativna norma

4. Kako nastaje nova država: Nova država može nastati na osnovu:

a) unutrašnjeg pravnog akta države prednice;

b) ugovora između bivših kolonijalnih sila i organiziranih političkih faktora u kolonijama;

c) međunarodnog ugovora i odluke političkih organa UNa.

5. Deklaracija o principima međunarodnog prava koji se tiču prijateljskih odnosa i saradnje među državama u saglasnosti sa Poveljom Ujedninjenih nacija iz 1970. godine izlaže 7 principa koji su izraz kodifikacije i progresivnog razvoja međunarodnog prava:

a) princip zabrane prijetnje ili upotrebe sile

b) princip mirnog rješavanja međunarodnih sporova 

c) princip neintervencije 

d) Duznost drzava da medjusobno suradjuju u skladu sa Poveljom UN-a

e) Princip ravnopravnosti i samoopredjeljenja naroda

f) princip suverene jednakosti država

g) Načelo ispunjavanja prihvaćenih međunarodnih obaveza u dobroj vjeri

5. Kako donosi odluke Generalna skupština

6. Organi UNa - Povelja UN-a predvidja 6 glavnih organa UN-a:
a) Generalna skupština;    b) Savjet sigurnosti;    c) Ekonomski i socijalni savjet;
d) Starateljski savjet;    e) Međunarodni Sud u Hagu     f) Sekretarijat.

7. Član 5. UNa (nejasno pitanje)

8. Stalne članice Savjeta sigurnosti:
Francuska, Kina, Ruska federacija umjesto ranijeg Sovjetskog Saveza, Sjedinjene Američke Države i Velika Britanija

9. Konvencija iz Montevidea o pravima i dužnostima država iz 1933. godine u članu 1. propisuje: "Drzava kao medjunarodno pravni subjekat mora posjedovati slijedeće elemente:

a. Stalno stanovništvo, b. Utvrđenu teritoriju, c. Vladu i d. Sposobnost da stupa u odnose sa drugim državama.

10. Priznavanje države: postoje dva tipa priznavanja novonastalih država: Priznanje de iure je stalno, trajno, neopozivo i ima retroaktivan učinak odnosno važi od dana kada je država nastala, dok je de facto priznanje privremeno ili je ograniceno na pojedine odnose. 

11. Unutrašnji organi države za održavanje međunarodni odnosa: 
šef država;  vlada i njen šef;  ministar vanjskih poslova;  parlament

12. Razredi šefova diplomatske misije iz 1961.g.: Bečka konvencija o diplomatskim odnosima iz 1961. godine, šefove diplomatskih misija dijeli u tri klase i to:
a) ambasadori ili nunciji akreditirani kod šefova država i drugi šefovi misija jednakog ranga;
b) poslanici, ministri ili internunciji, akreditirani kod šefova drzava;
c) otpravnici poslova akreditirani kod ministara vanjskih poslova.

13. Šefovi konzulata dijele se na 4 klase:

a) generalni konzuli    b) konzuli   c) vicekonzuli  i  b) konzularni agenti

14. Privilegije i imuniteti diplomatskih predstavnika su regulisani sljedećim pravnim izvorima:

- Beckom konvencijom o diplomatskim odnosima iz 1961

- Konvencijom o privilegijama i imunitetima UN iz 1946

- Konvencijom o privllegijama i imunitetima specijaliziranih ustanova iz 1947

- Sporazumima o sjedistima medunarodnih organizacija

II dio

1. Međunarodna zaštita ljudskih prava: o čemu govori III generacija:

Prava grupa i drugih kolektiviteta kao što su pravo naroda na samoopredjeljenje, pravo na razvoj, pravo na zdravu životnu sredinu i druga prava.

2. Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima (2 različita mišljenja):

a) Postoje oni koji tvrde da je Deklaracija pravno obavezujući instrument

b) po drugom shvatanju Deklaracija nema obavezujuću pravnu snagu, nego je više spisak ideala kojima treba težiti

3. Ženevska konvencija - dopunski protokol (pitanje nejasno):

- trebalo dopuniti : IMUNITET

5. Sticanje državljanstva:

po rođenju, po porijeklu, usvajanjem, naturalizacijom, međunarodnim ugovorima.

6. Pravni osnov - granice: U slučaju teritorijalni promjena koje dovode do sukcesije država primjenjuje se princip uti possidetis.

7. Državna teritorija je prostor na kome se prostire vlas određene države i koji je obuhvaćen državnom granicom. Državna teritorija je trodimenzionalna jer prostor iznad i ispod državne teritorije pripadaju državi.

8. Državna granica je crta koja označava gdje prestaje državno područje jedne države, a gdje počinje državno područje druge, susjedne države. Državna granica mora biti međunarodno priznata da bi bila zasnovana na pravu. Ona obilježava i doseg nadležnosti.

9. Državne granice mogu biti: prirodne ili vještačke

10. Povlačenje državnih granica: Postupak povlačenja državnih granica prolazi kroz tri faze: fazu delimitacije, fazu demarkacije i fazu elaboracije.

11. Stjecanje (sticanje) teritorije: Po tradicionalnom shvatanju postoje dva osnovna načina sticanja teritorije: originarni (izvorni) i derivativni (izvedeni) način.

12. Dijelovi mora koji čine dio teritorije obalne države:

a) unutrašnje morske vode

b) arhipelaške vode arhipelaških država

c) teritorijalno more

13. Pojas morske površine od državne granice prema slobodnom moru je teritorijalno more i kreće se od 3-12 morskih milja.

14. Po članu 33. Konvencije, "vanjski pojas" se ne može prostirati preko 24 morske milje od polaznih crta od kojih se mjeri širina teritorijalnog mora.

15. (Zaključivanje međunarodnih ugovora) Postupci sklapanja ugovora: U međunarodnoj praksi razvila su se dva osnovna zaključenja međ. ugovora: pojednostavljeni i složeni postupak a moguće su i kombinacije ova dva postupka.

16. Tumačenje ugovora: Postoje tri osnovna pristupa tumačenja ugovora: objektivni, subjektivni i teleološki pristup.

17. Apsolutni uzroci nistavosti ugovora: Ius eogens norma i prinuda

18. Relativni uzroci ništavosti: prevara, zabluda, korupcija i prekoračenje ovlaštenja pregovarača